ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΕΛΗ (ΜΑΘΗΜΑ 2ον)

Θέλοντας να πληροφορήσω τους συμπολίτες & τους πολίτες γενικότερα σχετικά με την Είσπραξη και Διαχείριση των Δημοτικών Τελών, για να γνωρίζουν και τι πληρώνουν και που πάνε τα χρήματα αυτά, παραθέτω τα παρακάτω:

Τα έσοδα για Δημοτικά Τέλη εισπράττονται απευθείας από την ΔΕΗ, μέσω της εξόφλησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, υπολογίζονται με συντελεστές και είναι ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα της οικίας μας ή και του καταστήματος ή επιχείρησης που μας ανήκουν ή κατοικούμε, αλλά και ανάλογα με την χρήση που γίνεται, αφού συνήθως υπάρχουν άλλοι συντελεστές για τις οικίες και άλλοι για τα καταστήματα κλπ. Τα Δημοτικά Τέλη δεν έχουν σχέση με τον Δημοτικό Φόρο ο οποίος εισπράττεται με τον ίδιο τρόπο από την ΔΕΗ ο οποίος έχει επιβληθεί με νόμο από τον κράτος το 1989 με 6 έως 25 δραχμές ανά τετραγωνικό αρχικά, για όλη την Ελλάδα, με δικαίωμα αναπροσαρμογής 20% ετησίως για κάθε Δήμο που βούλεται να το κάνει. Από τα χρήματα αυτά η ΔΕΗ παρακρατεί απευθείας όλα τα οφειλόμενα για τον Δημοτικό Φωτισμό και αποδίδει τα υπόλοιπα στους δήμους.

Οι συντελεστές καθορίζονται με αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων των Δήμων και, σύμφωνα με τον νόμο, θα πρέπει να είναι αυστηρώς ανάλογοι με τις δαπάνες τις οποίες πραγματοποιεί ο Δήμος για καθαριότητα και για δημοτικό φωτισμό σε κάθε δημοτική ή τοπική κοινότητα. Για αυτόν τον λόγο, αλλά και για λόγους διαφορετικής αντιμετώπισης από τους πρώην Καποδιστριακούς Δήμους, παρατηρούνται μεγάλες διαφορές από περιοχή σε περιοχή, όσον αφορά τα καταβαλλόμενα δημοτικά τέλη. Δεν προβλέπεται όμως μόνο να αυξάνονται αλλά και να μειώνονται αφού είναι συνάρτηση των εξόδων. Μείωση των εξόδων ή ορθότερη διαχείριση πρέπει να σημαίνει και μείωση των συντελεστών.

Στην πόλη της Ηγουμενίτσας καταβάλλεται δημοτικό τέλος 1,35 ευρώ ανά τετραγωνικό οικίας, στην Νέα Σελεύκεια, το Γραικοχώρι και το Λαδοχώρι 0,90 ευρώ, στο Καστρί και στις περισσότερες από τις άλλες τοπικές κοινότητες 0,64 ευρώ στον Παραπόταμο1,30 ευρώ, στο Μαργαρίτι 0,72 ευρώ, στα Σύβοτα 1,00 ευρώ, στην Πέρδικα 1,00 ευρώ, στους Φιλιάτες 0,70 ευρώ (ήταν 0,50 πριν το 2012), στη Σαγιάδα 0,70 ευρώ και στην πόλη της Παραμυθιάς 1.06 ευρώ (διαμορφώθηκε το 2012).  Αυτή η διαφοροποίηση δεν απαγορεύεται από τον νόμο, αρκεί να αποδεικνύεται με πραγματικά στοιχεία ότι υπάρχει αναλογικότητα και στα έξοδα που γίνονται και δεν επιβαρύνονται πχ. οι κάτοικοι της Ηγουμενίτσας ή του Παραποτάμου με επιπλέον έξοδα τα οποία θα έπρεπε να εισπράττονται από άλλη περιοχή του Δήμου.

Ο Δημοτικός Φόρος, ο οποίος είναι, επαναλαμβάνω,  ανεξάρτητος από τα δημοτικά τέλη, επιβάλλεται, και πάλι, επί των ηλεκτροδοτούμενων κτισμάτων και εισπράττεται, και πάλι, με τον ίδιο τρόπο από την ΔΕΗ. Ο συντελεστής του Δημοτικού Φόρου μπορεί, με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, να αυξάνεται μέχρι 20% για κάθε οικονομικό έτος.  Είναι ενιαίος για τον πρώην Δήμο Ηγουμενίτσας με 0,17 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, Φιλιάτες 0,20 ευρώ (αυξήθηκε το 2012), Σαγιάδα 0,50 ευρώ  (μειώθηκε το 2012 από 0,70 ευρώ), Σύβοτα 0,50 ευρώ και Παραπόταμος 0,70 ευρώ. Οι δήμοι συνήθως χρησιμοποιούν με ενιαίο τρόπο τα έσοδα από τον δημοτικό φόρο για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία πρωταθλητής αναδεικνύεται ο πρώην δήμος Παραποτάμου οι κάτοικοι του οποίου πρέπει να έχουν και το ψηλότερο βιοτικό επίπεδο και τις καλύτερα παρεχόμενες υπηρεσίες αφού καταβάλλουν 2,00 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για Δημοτικά Τέλη και Δημοτικό Φόρο συνολικά. Ακολουθούν τα Σύβοτα και η πόλη της Ηγουμενίτσας με 1,50 κ 1,52 ευρώ αντίστοιχα. Για Μαργαρίτι και Πέρδικα (αποφ. 223/2011 Οικον. Επιτροπής Δήμου) δεν υπάρχουν στοιχεία. Οφείλω πάντως να τονίσω ότι και τα 0,17 ευρώ του Δήμου Ηγουμενίτσας είναι υπερβολικά χαμηλά και τα 0,70 και 0,50 ευρώ κάποιων πρώην Δήμων υπερβολικά υψηλά για ένα φόρο ο οποίος ξεκίνησε, όπως προανέφερα, το 1989. Ακόμα και αν γινόταν κάθε δύο έτη η αύξηση δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει το ποσό των  0,30 ευρώ σε κάθε περίπτωση. Δεν θεωρώ «υπερβολικά» τα καταβαλλόμενα από τους δημότες του Παραποτάμου 2,00 ευρώ, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι δίκαια.     

Πολλές δημοτικές αρχές των πρώην Καποδιστριακών Δήμων  δεν προέβαιναν στις απαιτούμενες αυξήσεις των δημοτικών τελών (π.χ Δήμος Φιλιατών με 0,50 ευρώ ανά τετραγωνικό) με αποτέλεσμα είτε να δημιουργούνται χρέη (κυρίως), είτε να καλύπτουν τα επιπλέον έξοδα από «άλλους πόρους», κοινώς ανεξέλεγκτη χρηματοδότηση από την κεντρική εξουσία. Άλλοι πάλι πιθανώς λόγω μη σωστής διαχείρισης ή διάθεσης για άλλους σκοπούς, επέβαλαν υπέρογκες αυξήσεις είτε στα δημοτικά τέλη είτε, κυρίως, στον δημοτικό φόρα παραβαίνοντας τον νόμο που προβλέπει μέχρι 20% αύξηση, με αποτέλεσμα να καταβάλλονται υπερβολικά ποσά για δημοτικά τέλη και να υπάρχει ανισότητα των παρεχομένων υπηρεσιών με τα εισπραττόμενα χρήματα.

 Όλα τα έσοδα έχουν συγκεκριμένους διακριτούς κωδικούς (κωδικός 20-7 για τα τέλη καθαριότητας – ηλεκτροφωτισμού), στους οποίους πρέπει να πιστώνονται, και πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και ανταποδοτικά για τον σκοπό για τον οποίο εισπράττονται. Απαγορεύεται  και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση έσοδα που αφορούν δημοτικά τέλη να διατίθενται για άλλους σκοπούς. Ο σκοπός ο οποίος διατίθενται αφορά, εκτός της καθαριότητας και την συντήρηση του ηλεκτρικού δικτύου. Σε περιπτώσεις αυτές περιλαμβάνονται όλα τα έξοδα με κωδικό 20-7. Αυτά αφορούν αποκομιδή απορριμμάτων, συντήρηση & καύσιμα οχημάτων, προμήθεια κάδων,  προμήθεια λαμπτήρων, αμοιβές ηλεκτρολόγων, έξοδα ΧΥΤΑ, αλλά και την μισθοδοσία του προσωπικού που απασχολείται τόσο στην καθαριότητα όσο και στον ηλεκτροφωτισμό.

Οι Δήμοι πρώτα από όλα θα πρέπει να πάψουν να είναι επαίτες της Κεντρικής Διοίκησης και να νοικοκυρέψουν τα έσοδα που εισπράττουν από τα ανταποδοτικά δημοτικά τέλη και τα, ανταποδοτικά επίσης, τέλη ύδρευσης και τα έξοδα τους για αυτές τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Να εισπράττουν δίκαια και με ορθή κατανομή τα αναλογούντα χρήματα από τους δημότες και να διαχειρίζονται με σύνεση τα έσοδα αυτά. Όταν βέβαια μιλάμε για Διαχείριση και Διοίκηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει αν κρατάμε και μικρό καλάθι.     

Κωστάρας Σταύρος